Mercidabık Savaşı (Mercidabık Zaferi)

[HarryPotter]

24 Ağustos 1516 târihinde, Osmanlılarla Memlûklar
arasında meydana gelen savaş. Osmanlı Sultanı Yavuz Sultan Selim Hanın,
Ortadoğu’da hâkimiyetini genişletmesi; Suriye,Filistin, Arabistan
Yarımadası, Mısır ve Kuzey Afrika’nın doğusuna hakim Memlûklu Sultanı
Kansu Gavri'yi (Kansuh el-Gûrî) harekete geçirip, tedbir almaya sevk
etti. 23 Ağustos 1514’te, Çaldıran Meydan Muharebesi'nde, Yavuz Sultan
Selim Hana yenilip kaçan İran Safevî hükümdarı Şah İsmail ile ittifâk
kurdu. Yavuz Sultan Selim Han, haber alma teşkilâtı vasıtasıyla Şah
İsmail-Kansu Gavri ittifakını öğrenince, Vezîr-i âzam Sinan Paşa'yı,
kırk bin kişilik bir kuvvetle Safevîlerüzerine gönderdi. Sinan Paşanın,
Diyarbekir’e giderken, Fırat’ı geçmek için Memlûklar'dan izin isteyip
de iznin verilmemesi ve Kansu Gavri’nin elli bin kişilik kuvvetle
Halep’e gelmesi, harp sebebi sayıldı. Devrin âlimlerinden Zenbilli Ali
Cemâli Efendinin fetvasıyla sefere çıkıldı. Yavuz Sultan Selim Han,
dâhiyâne bir siyasetle, Mısır devlet adamlarının bir kısmını ve Suriye
ahalisini, kendi safına almaya muvaffak oldu.

Yavuz Sultan Selim, Kansu Gavri’ye Halep’in kuzeyindeki Mercidabık
mevkiinde, meydan muharebesi için hazır olması haberini gönderdi.
Mercidabık’ta karşılaşan iki ordunun da kuvvetleri eşit miktarlarda
olup, altmış bin civarındaydı. Osmanlılar, ateşli silahlar, teşkilat,
kumanda heyeti, sevk ve idare bakımından Memlûklardan üstündü.
Memlûkların da süvari kuvveti meşhurdu.
24 Ağustos 1516 sabahı, Osmanlı ordusu hilâl şeklinde bir tertibat
aldı. Ordunun merkezinde Yavuz Sultan Selim Han olup, yanında Kapıkulu
askeri ve önünde birbirine zincirle bağlı üç yüz top bulunuyordu. Sağ
kola Anadolu BeylerbeyiZeynel Paşa, sol kola da Rumeli Beylerbeyi Sinan
Paşa kumanda ediyordu. Memlûk ordusunun merkezine, yanında Halife
Üçüncü Mütevekkil olduğu halde Sultan Kansu Gavri, sağ kola Halep Nâibi
Hayırbay, sol kola da Şam Nâibi Sibay kumanda ediyordu. Memlûklarda
sultanın orduya, kumandanların da Kansu Gavri’ye itimatsızlığı vardı.
Osmanlı topçu ateşiyle başlayan muharebeye, Memlûklar süvari taarruzu
ile karşılık verdiler. Muharebe başladıktan iki saat sonra, Memlûklar
bozguna uğradı. Öğleden sonra kesin netice alınarak, Memlûk karargâhı,
bütün ağırlığı ile Osmanlıların eline geçti. Boğucu bir yaz sıcağında
meydana gelen muharebeden kurtulan Memlûk askerleri; Halep, Hama, Humus
ve Şam’a kaçtı. Takip edilen Memlûk kuvvetlerinden ele geçenler imha
edilerek, Kuzey Suriye bütünüyle zaptedildi. Ahalisi Sünnî olan
şehirler, Yavuz Sultan Selim Hanı ve Osmanlıları davet ettiler. Suriye
şehirleri, kendi rızalarıyla Osmanlı idaresini tercih ettiğinden,
ahaliye zarar verilmedi. Memlûk Sultanı Kansu Gavri, savaş meydanında
öldü. Abbasî halifesi Üçüncü Mütevekkil, muharebeden sonra Yavuz Sultan
Selim Hanın yanına gelerek, sultandan çok hürmet gördü. Yavuz Sultan
Selim Han, 28 Ağustos'ta Halep’e 27 Eylülde Şam’a gelerek Mısır’ın
fethini gerçekleştirecek sefere hazırlanmaya başladı. Mercidabık’ta
kazanılan zafer, Osmanlı Devletine dinî, siyasî, askerî, iktisadî pek
çok faydalar sağladı. Hilafetin Osmanlı Hanedanına geçme yolu açıldı.
Doğuda Osmanlı Devletinin son rakibi Mısır-Memlûk Devleti, ortadan
kaldırılma safhasına getirildi. Suriye, Lübnan ve Filistin, Osmanlı
hâkimiyetine girdi. Mısır ve Arabistan Yarımadası yolu açıldı.
Güneydoğu Anadolu’nun zaptedilmesiyle, Anadolu Türk birliği tamamlandı.